Xét nghiệm alanine aminotransferase (ALT) thường là một trong những bước kiểm tra ban đầu cho bệnh gan.
Gan đóng nhiều vai trò quan trọng: Nó lưu trữ nhiên liệu từ thực phẩm, tạo ra các protein, và giúp loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể. Gan cũng làm cho mật, một chất lỏng giúp tiêu hóa. Protein được gọi là men, giúp xây dựng gan và phá vỡ các protein. ALT (SGPT hay, viết tắt của huyết thanh transaminase glutamic pyruvic-) là một trong những enzyme. Nó được tìm thấy với số lượng đặc biệt lớn ở gan và đóng một vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa, các quá trình biến đổi thức ăn thành năng lượng.
Thông thường, ALT được tìm thấy bên trong các tế bào gan. Nhưng nếu gan bị viêm hoặc bị thương, ALT được chuyển vào máu. Đo nồng độ trong máu của ALT có thể cung cấp cho bác sĩ những thông tin quan trọng về gan, viêm hoặc các vấn đề khác ảnh hưởng đến nó.
Tại sao cần tiến hành xét nghiệm?
Các xét nghiệm ALT có thể được tiến hành nếu con của bạn đang trải qua các triệu chứng của bệnh gan, bao gồm vàng da (vàng da hoặc mắt), nước tiểu sẫm màu, buồn nôn, nôn, đau bụng. Nó cũng giúp chẩn đoán các bệnh nhiễm trùng gan như viêm gan siêu vi (mức ALT cao với viêm gan cấp tính) để theo dõi bệnh nhân dùng thuốc gây tác dụng phụ liên quan đến gan, hoặc để đánh giá tổn thương cho gan.
Các xét nghiệm ALT thường được thực hiện như một phần của một bảng điều khiển chức năng gan đầy đủ bao gồm các xét nghiệm men gan khác. Nhìn vào mức ALT cùng với những men gan khác – chẳng hạn như aspartate aminotransferase (AST) và phosphatase kiềm (ALP) – có thể cung cấp cho bác sĩ những thông tin cụ thể hơn những vấn đề về gan.
Chuẩn bị
Không cần chuẩn bị gì cho xét nghiệm này. Bạn nên nói với bác sĩ của bạn về bất cứ loại thuốc con bạn đang dùng vì một số loại thuốc có thể làm thay đổi kết quả xét nghiệm.
Vào ngày kiểm tra, con của bạn mặc một chiếc áo thun hoặc áo sơ mi ngắn tay để có thể làm cho mọi việc nhanh hơn và dễ dàng hơn cho các nhân viên kỹ thuật rút máu.
Các bước
Nhân viên kỹ thuật thường sẽ rút máu từ tĩnh mạch. Đối với trẻ sơ sinh, máu có thể được lấy ở gót chân. Nếu máu được lấy từ tĩnh mạch, bề mặt da sẽ được sát trùng, và garô sẽ được đặt xung quanh cánh tay trên để gây áp lực và làm nổi tĩnh mạch. Kim tiêm sẽ đâm vào tĩnh mạch (thường ở cánh tay bên trong của khuỷu tay hoặc mặt sau của bàn tay), máu được rút ra và thu vào lọ hoặc ống tiêm.
Sau khi lấy màu hoàn tất thì garo sẽ được lấy ra. Khi máu đã được thu thập, kim sẽ được lấy ra và băng khu vực lấy máu lại bằng bông hay băng ép để cầm máu. Thu thập máu để xét nghiệm sẽ chỉ mất một vài phút.
Dù bằng phương pháp nào thì (lấy máu bằng gót chân hoặc rút tĩnh mạch) thu thập mẫu máu chỉ là tạm thời không thoải mái và cảm giác đau chỉ thoáng qua. Sau đó, có thể có một số vết bầm nhẹ, nhưng sẽ tự mất trong một vài ngày.
Lấy kết quả
Các mẫu máu sẽ được xử lý bằng máy. Các kết quả được báo cáo sau một vài giờ hoặc ngày hôm sau.
Nếu kết quả là tổn thương gan hoặc bệnh tật, thì có thể cấn tiến hành thêm một số xét nghiệm khác.
Rủi ro
Các xét nghiệm ALT được coi là một phương pháp an toàn. Tuy nhiên, với nhiều cuộc kiểm tra y tế, một số vấn đề có thể xảy ra khi lấy mẫu máu, chẳng hạn như:
- Ngất xỉu hoặc cảm thấy đầu óc quay cuồng
- Tụ máu (máu tích tụ dưới da gây ra một khối u hoặc bầm)
- Đau do nhiều lỗ thủng để xác định vị trí tĩnh mạch
Giúp con bạn
Xét nghiệm máu là tương đối không đau. Tuy nhiên, nhiều bạn trẻ đang sợ kim tiêm. Giải thích rõ về xét nghiệm có thể giúp giảm bớt một số nỗi sợ hãi.
Cho phép con bạn có thể đặt câu hỏi với các kỹ thuật viên. Nói với con của bạn nên cố gắng thư giãn và giữ bình tĩnh trong quá trình, như căng cơ và di chuyển có thể làm cho nó khó khăn hơn và đau khi lấy máu. Nhìn vào chỗ khác cũng có thể là ý tưởng hay nếu như con bạn sợ kim tiêm.
Nếu bạn có câu hỏi
Nếu bạn có thắc mắc về các thử nghiệm ALT, nói chuyện với bác sĩ của bạn.