Ho là một trong những bệnh phổ biến nhất ở trẻ em. Một cơn ho có thể gây ra âm thanh khủng khiếp, nhưng nó không phải là dấu hiệu của một tình trạng nghiêm trọng. Trong thực tế, ho là một phản xạ khỏe mạnh và quan trọng giúp bảo vệ đường thở ở họng và ngực.
Điều gì có thể làm giảm bớt các cơn ho cho trẻ?
Thở trong không khí ẩm
Kê cao gối khi ngủ
Uống nước tinh khiết
Đa phần các bậc phụ huynh khi đưa bé đến khám chỉ với một mục đích là làm sao để bé ngưng ngay cơn ho. Điều này cũng dễ hiểu vì thật khó bình tâm khi thấy bé khi thì ho húng hắng, khi thì cả tràng dài, có khi ho đến mặt đỏ au,… rồi ho bất kể thời gian ngày đêm, đang chơi, đang ngủ, đang nói chuyện,… Đôi khi tiếng ho của bé cũng gây ảnh hưởng đến giấc ngủ, sự tập trung của cả gia đình.
Ho là do một phần bị sưng lên của đường hô hấp. Hầu hết ho là do sưng thanh quản và khí quản.
Ho là do virus, dị ứng hoặc thay đổi nhiệt độ vào ban đêm. Các trẻ nhỏ có đường dẫn khí nhỏ hơn, nếu bị sưng, có thể làm cho trẻ khó thở. Trẻ em dưới 3 tuổi có nhiều nguy cơ bị ho hơn do đường thở của họ quá hẹp.
Một cơn ho có thể bắt đầu đột ngột, thường vào giữa đêm.
Ho gà
Ho gà là nhiễm trùng đường hô hấp do vi khuẩn Bordetella pertussis. Trẻ em bị ho gà sẽ có các cơn ho kéo dài. Các triệu chứng kèm theo là chảy nước mũi, hắt hơi, ho nhẹ, và sốt nhẹ.
Mặc dù bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng thường hay gặp ở trẻ dưới 1 tuổi không được chủng ngừa bệnh ho gà. Ho gà rất dễ lây lan, vì vậy con bạn nên chích ngừa bệnh ho gà 2 tháng, 4 tháng, 6 tháng, 15 tháng, và 4-6 tuổi.
Thuốc chủng ngừa Tdap (tương tự như DTaP nhưng với nồng độ thấp hơn của bệnh bạch hầu và uốn ván cho người lớn) là một liều chủng ngừa cho trẻ em ở độ tuổi 11-12 và sẽ được tiêm thêm một lần nữa ở tuổi trưởng thành. Thuốc chủng ngừa Tdap cũng được khuyến khích cho tất cả phụ nữ mang thai trong khoảng giữa thời gian mang thai, cho dù có hoặc không có thuốc chủng ngừa trước.
Phụ huynh nên khuyến khích trẻ tiêm vắc-xin ho gà để tăng khả năng miễn dịch với bệnh ho gà. Bằng cách bảo vệ con bạn chống lại bệnh ho gà.
Ho gà rất dễ lây lan, chúng có thể lây lan từ người này sang người khác qua những giọt nhỏ của chất lỏng trong không khí đến từ mũi hoặc miệng khi hắt hơi, ho, hay cười. Những người khác có thể bị nhiễm bệnh do hít phải những giọt hoặc nhận được những giọt lên tay và sau đó chạm vào miệng hoặc mũi.
Ho kèm khò khè
Nếu con của bạn thở khò khè (tiếng rít) âm thanh khi thở ra (thở ra), điều này có nghĩa là đường hô hấp thấp hơn trong phổi bị sưng lên. Điều này có thể xảy ra với bệnh hen suyễn hoặc bị nhiễm trùng viêm tiểu phế quản do virus. Thở khò khè cũng có thể xảy ra nếu đường thở thấp hơn bị chặn lại bởi một tác nhân bên ngoài.
Ho ban đêm
Ho thường xảy ra vào ban đêm. Khi trẻ bị cảm lạnh, các chất nhầy từ mũi và các xoang có thể thoát xuống cổ họng và gây ra ho trong khi ngủ.
Hen suyễn cũng có thể gây ho ban đêm do đường thở có khuynh hướng nhạy cảm hơn và dễ bị kích thích vào ban đêm.
Ho ban ngày
Không khí lạnh hay hoạt động có thể làm ho trở nặng hơn vào ban ngày. Cố gắng hạn chế sử dụng các thiết bị như máy điều hòa, vật nuôi, hoặc hút thuốc (đặc biệt là khói thuốc lá) – có thể làm cho con bạn bị ho.
Ho kèm sốt
Trẻ bị ho, sốt nhẹ, sổ mũi và có thể là do ảnh hưởng của cảm lạnh thông thường. Nhưng ho kèm sốt ở 102 ° F (39 ° C) hoặc cao hơn đôi khi có thể là do viêm phổi, đặc biệt là nếu trẻ mệt mỏi và thở nhanh. Trong trường hợp này, hãy gọi cho bác sĩ của bạn ngay lập tức.
Ho kèm nôn mửa
Trẻ em thường ho quá nhiều có thể dẫn đến nôn mửa. Ngoài ra, khi trẻ ho sẽ kèm theo các bệnh như cảm lạnh hoặc lên cơn hen suyễn có thể bị nôn mửa nếu có quá nhiều chất nhầy chảy vào dạ dày và gây ra buồn nôn. Thông thường, điều này là không cần lo lắng quá trừ khi nôn mửa không ngừng.
Ho dai dẳng
Ho do cảm lạnh, do virus có thể kéo dài nhiều tuần, đặc biệt là nếu trẻ bị cảm sau khi ho. Hen suyễn, dị ứng hay nhiễm trùng mãn tính trong xoang hoặc đường hô hấp cũng có thể gây ho dai dẳng. Nếu ho kéo dài 3 tuần, hãy gọi cho bác sĩ của bạn.
Khi nào thì gọi bác sĩ
Hầu hết ho ở trẻ em là không có gì phải lo lắng. Tuy nhiên, hãy gọi cho bác sĩ nếu con bạn:
- Khó thở
- Thở nhanh hơn bình thường
- Da, mặt, môi, và lưỡi xanh hoặc sẫm
- Sốt cao (đặc biệt nếu trẻ ho nhưng không kèm theo sổ mũi hoặc nghẹt mũi)
- Có bất kỳ triệu chứng sốt và trẻ nhỏ hơn 3 tháng tuổi
- Trẻ sơ sinh (3 tháng tuổi hoặc trẻ hơn), trẻ bị ho nhiều hơn một vài giờ
- Ho ra máu
- Thở rít (một âm thanh ồn ào) khi hít vào
- Thở khò khè khi thở ra
- Mệt mỏi, cáu kỉnh
- Bị mất nước; dấu hiệu bao gồm chóng mặt, buồn ngủ, khô miệng hoặc dính, mắt trũng, khóc với rất ít hoặc không có nước mắt, hoặc đi tiểu ít hơn bình thường
Bác sĩ sẽ làm gì khi trẻ bị ho?
Một trong những cách tốt nhất để chẩn đoán ho là bằng cách lắng nghe. Hiểu biết về những âm thanh của từng loại ho sẽ giúp bác sĩ quyết định làm thế nào để điều trị cho con của bạn. Việc điều trị sẽ dựa vào nguyên nhân và từng loại ho.
Bởi vì hầu hết ho là do virus, các bác sĩ thường không cho trẻ uống thuốc kháng sinh. Ho do nhiễm virus có thể kéo dài khoảng 2 tuần.
(Cho trẻ uống thuốc ho)
Nếu ho làm ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ, bạn nên cho trẻ uống thuốc ho. Chúng có thể giúp trẻ ngừng ho, nhưng không điều trị nguyên nhân gây ra ho. Nếu bạn chọn sử dụng thuốc ho cho trẻ, hãy gọi cho bác sĩ để chắc chắn về liều lượng chính xác và chắc chắn rằng chúng an toàn cho con của bạn.
Không sử dụng các loại thuốc kết hợp OTC như “Tylenol Cold” – có nhiều loại thuốc trị ho và trẻ em có thể bị tác dụng phụ của thuốc nếu dùng thuốc quá liều.
Thuốc ho không nên dùng cho trẻ em dưới 6 tuổi.
Điều trị tại nhà
Dưới đây là một số cách để giúp con bạn cảm thấy tốt hơn:
Nếu con bạn bị hen suyễn, hãy chắc chắn bạn có một kế hoạch hành động đối phó với chứng hen suyễn từ bác sĩ. Kế hoạch này sẽ giúp bạn lựa chọn các loại thuốc suyễn.
Đối với ho thông thường hoặc viêm tắc thanh quản, bật nước nóng dưới vòi sen trong phòng tắm của bạn và đóng cửa để hơi xông lên. Sau đó, ngồi trong phòng tắm với con của bạn trong khoảng 20 phút. Hơi nước sẽ giúp con bạn thở dễ dàng hơn. Hãy thử cùng con đọc một cuốn sách để giết thời gian.
Một máy tạo độ ẩm phun sương mát trong phòng ngủ của con bạn có thể giúp con bạn ngủ ngon hơn.
Đôi khi, tiếp xúc ngắn với không khí mát ngoài trời có thể làm giảm ho. Hãy cho con mặc quần áo thích hợp theo thời tiết và cho trẻ vui chơi ngoài trời trong khoảng 10-15 phút.
Hãy cho con uống thêm nước trái cây, tránh uống các thức uống như soda hoặc các thức uống có gas, vì chúng có thể làm tổn thương cổ họng của con bạn.
Bạn không nên cho con em mình (đặc biệt là trẻ nhỏ hoặc trẻ mới biết đi) uống thuốc ho OTC mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.
Ho có thể sẽ tốt cho trẻ lớn, nhưng trẻ em dưới 3 tuổi khi bị ho nhiều có thể gây nghẹt thở, vì vậy bạn nên đưa trẻ đi khám bác sĩ khi chúng có các dấu hiệu ho kéo dài.
