Kiểm tra thời gian thromboplastin (PTT) là biện pháp kiểm tra phải mất bao lâu cho một cục máu đông hình thành trong một mẫu máu. Một cục máu đông là một khối u dày của máu mà cơ thể sản xuất ra để bịt chỗ rò rỉ, vết thương, vết cắt, vết trầy xước và ngăn ngừa chảy máu nhiều.
Khả năng đông máu liên quan đến tiểu cầu (còn gọi là thrombocytes) và các protein gọi là yếu tố đông máu. Tiểu cầu là tế bào hình bầu dục được tạo từ tủy xương. Hầu hết các yếu tố đông máu được thực hiện trong gan.
Khi bị vỡ mạch máu, tiểu cầu tiến đến để phong tỏa rò rỉ và tạm ngừng hoặc làm chậm quá trình chảy máu. Nhưng đối với các cục máu đông muốn hoạt động mạnh phải nhờ đến tác động của các yếu tố đông máu là cần thiết.
Các yếu tố đông máu của cơ thể được đánh số bằng chữ số La Mã từ I đến XII. Chúng làm việc với nhau trong một chuỗi đặc biệt. Khi những mảnh cuối cùng được đặt ra, các cục máu đông phát triển – nhưng nếu có một mảnh bị mất hoặc bị lỗi, thì các cục máu đông không thể hình thành.
Các xét nghiệm PTT được sử dụng để đánh giá khả năng đông máu của một người. Nếu phải mất một thời gian dài để cho máu đóng cục, nó có thể chỉ ra vấn đề với một hoặc nhiều các yếu tố đông máu khác nhau. Đây có thể là dấu hiệu của:
- Thiếu một yếu tố đông máu hoặc bị lỗi
- Bệnh gan (do nhiều yếu tố đông máu được thực hiện trong gan)
- Điều trị với heparin, một loại thuốc làm loãng máu
Tại sao cần tiến hành xét nghiệm?
Các bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm PTT như là một phần của đánh giá cho một rối loạn chảy máu như bệnh ưa chảy máu hoặc bệnh von Willebrand. Các triệu chứng của rối loạn chảy máu có thể bao gồm dễ bầm tím, chảy máu cam không ngừng, chảy máu quá nhiều sau các thủ tục nha khoa, chảy máu nướu răng, chu kỳ kinh nguyệt kéo dài, máu trong nước tiểu, khớp sưng hoặc đau.
Ngay cả trong trường hợp không có triệu chứng, thì bác sĩ cũng có thể tiến hành một số xét nghiệm để đảm bảo rằng khả năng đông máu là bình thường trước khi bệnh nhân phải trải qua một quy trình chính như phẫu thuật.
Các xét nghiệm PTT là đặc biệt hữu ích trong việc theo dõi tác dụng của thuốc làm loãng máu heparin. Chất làm loãng máu thường xuyên để phòng ngừa cục máu đông ở những bệnh nhân đã có một cơn đau tim hoặc đột quỵ, hoặc những người có van tim nhân tạo.
Chuẩn bị
Không cần chuẩn bị đặc biệt gì cho xét nghiệm này. Nếu con bạn dùng thuốc làm loãng máu, thuốc kháng histamin, hoặc aspirin, thì bạn nên nói với bác sĩ vì chúng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
Vào ngày kiểm tra, con của bạn sẽ phải mặc một chiếc áo thun hoặc áo sơ mi ngắn tay để dễ dàng hơn cho con của bạn và các kỹ thuật viên.
Quá trình
Kỹ thuật viên sẽ rút máu từ tĩnh mạch sau khi làm sạch bề mặt da được sát trùng và đặt garô xung quanh cánh tay trên để gây áp lực và làm nổi các tĩnh mạch. Kim tiêm sẽ đâm vào tĩnh mạch (thường ở cánh tay bên trong của khuỷu tay hoặc mặt sau của bàn tay), máu được rút ra và thu vào lọ hoặc ống tiêm.
Sau khi lấy mẫu máu, các garo sẽ được lấy ra. Rút kim ra và băng vùng da lấy máu lại bằng bông hay băng ép để cầm máu. Thu thập mẫu máu để kiểm tra sẽ chỉ mất một vài phút.
Thu thập mẫu máu chỉ là tạm thời không thoải mái và có thể cảm thấy đau nhưng cảm giác này sẽ nhanh chóng biến mất. Sau đó, có thể có một số vết bầm nhẹ, nhưng sẽ tự mất trong một vài ngày.
Lấy kết quả
Thời gian thromboplastin từng phần được đo bằng giây. Kết quả xét nghiệm PTT được so sánh với thời gian đông máu trung bình của những người khỏe mạnh.
Hiện vẫn còn những người dùng chất làm loãng máu. Các mẫu máu sẽ được xử lý bằng máy tính và kết quả thường có sau một vài giờ hoặc ngày hôm sau.
Rủi ro
Các xét nghiệm PTT được coi là một phương pháp an toàn. Tuy nhiên, với nhiều cuộc kiểm tra y tế, một số vấn đề có thể xảy ra khi đã lấy máu. Bao gồm:
- Ngất xỉu hoặc cảm thấy đầu óc quay cuồng
- Tụ máu (máu tích tụ dưới da gây ra một khối u hoặc bầm)
- Đau do nhiều lỗ thủng để xác định vị trí tĩnh mạch
Giúp con bạn
Xét nghiệm máu là tương đối không đau. Tuy nhiên, nhiều bạn trẻ đang sợ kim tiêm. Giải thích rõ về xét nghiệm có thể giúp giảm bớt một số nỗi sợ hãi.
Cho phép con bạn có thể đặt câu hỏi với các kỹ thuật viên. Nói với con của bạn nên cố gắng thư giãn và giữ bình tĩnh trong quá trình, như căng cơ và di chuyển có thể làm cho nó khó khăn hơn và đau khi lấy máu. Nhìn vào chỗ khác cũng có thể là ý tưởng hay nếu như con bạn sợ kim tiêm.
Nếu bạn có câu hỏi
Nếu bạn có thắc mắc về xét nghiệm PTT, thì hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn.
