Trong các hoạt động vui chơi của trẻ, trẻ có thể vấp ngã. Gãy xương phổ biến trong thời thơ ấu và thường xảy ra khi trẻ em đang chơi hoặc tham gia vào các môn thể thao.
Hầu hết, trẻ em thường bị gãy xương ở nơi cổ tay, cẳng tay, và trên khuỷu tay. Tại sao? Khi trẻ em ngã, do bản năng tự nhiên chúng thường dùng tay để đỡ cơ thể. Nhiều trẻ em sẽ bị gãy xương ở một số nơi trên cơ thể, điều đó rất nguy hiểm và là mối lo cho các bậc phụ huynh về sự an toàn của con.
Khái niệm cơ bản về xương
Làm sao biết được xương con bạn đã bị gãy?
Ngã là chuyện thường xuyên xảy ra trong thời thơ ấu, nhưng không phải lúc nào bé ngã cũng dẫn đến gãy xương. Các dấu hiệu của việc gãy xương là đau, sưng, và dị dạng (có vẻ giống như một vết sưng hoặc thay đổi hình dạng của xương). Tuy nhiên, nếu các xương gãy không được chữa trị, thì nó có thể để lại dị tật (khi các mảnh ở hai bên xương gãy nẳm ngoài khung xương cố định).
Một số dấu hiệu nhận biết xương bị gãy là:
Bạn hoặc con bạn nghe tiếng rắc hoặc tiếng mài trong các chấn thương.
Gây sưng, bầm tím, hoặc đau xung quanh phần bị thương.
Lúc chuyển động, chạm hay bấm vào nó sẽ gây đau; nếu chân bị thương, sẽ khó khăn trong việc đi lại.
Các phần bị thương nặng sẽ bị biến dạng. Gãy xương nghiêm trọng có thể chọc qua da.
Làm gì khi bị gãy xương?
Nếu bạn nghi ngờ rằng con của bạn có một vết nứt ở xương, bạn nên dẫn con đến bác sĩ ngay lập tức.
Không di chuyển con của mình và gọi cấp cứu nếu:
Con của bạn có thể đã bị chấn thương nặng ở đầu, cổ, hoặc các cơ quan khác
các xương bị gãy đâm qua da. Nên dùng miếng gạc sạch hoặc vải dày, và giữ cho con bạn nằm xuống cho đến khi bác sĩ đến. Không rửa các vết thương hoặc chạm vào các phần xương bị lòi ra ngoài.
Đối với vết thương không nghiêm trọng, cố gắng ổn định chấn thương ngay khi nó xảy ra theo các bước nhanh chóng:Cắt bỏ quần áo ở xung quanh các phần bị thương. Bạn có thể cần phải cắt quần áo ra bằng kéo để tránh làm đau con bạn.
Sử dụng miếng gạc hoặc băng gói lạnh bọc trong vải. Không băng trực tiếp trên da.
Đặt một nẹp tạm thời trên các phần bị thương:
Giữ chân tay tổn thương ở vị trí cố định
Đặt đệm mềm xung quanh phần bị thương
Đặt một cái gì đó như một bảng hoặc báo cuộn lại bên cạnh các phần bị thương, làm cho nó trở nên chắc chắn qua các khớp trên và dưới phần tổn thương
Giữ các thanh nẹp tại chỗ với băng cứu thương
Gọi cấp cứu và không cho trẻ ăn, trong trường hợp phẫu thuật là cần thiết.
Các dạng gãy xương
(các dạng gãy xương)
Cho dù con bạn bị gãy xương nặng hay nhẹ thì bác sĩ luôn yêu cầu bệnh nhân phải chụp X-quang để xác định mức độ chấn thương.
Trấn an con rằng nên kiên nhẫn và hợp tác với bác sĩ chụp X-quang xem xét trình trạng gãy của xương để dễ chữa trị.
Khi con bạn sợ hãy vì phải chụp X-ray thì bạn nên giải thích cho con hiểu: “ X-quang không xác định hết các tồn thương của xương, nên bác sĩ cần dùng một loại máy đặc biệt khác để nhìn vào bên trong cơ thể. Khi bức ảnh đi ra, nó sẽ không giống như những người thân trong album ảnh của bạn, nhưng các bác sĩ biết làm thế nào để nhìn vào những hình ảnh đó để xác định vị trí gãy xương. ”
Gãy xương thông qua phần ngày càng tăng của xương ở trẻ (gọi là các tấm tăng trưởng) có thể không hiển thị trên X-ray. Nếu nghi ngờ xương đã bị gãy, bác sĩ sẽ xử lý nó ngay cả khi X-ray không hiển thị được.
Bởi vì xương của trẻ mềm và có nhiều khả năng uốn cong hơn, trẻ em có nhiều khả năng bị gãy xương không hoàn chỉnh (gãy xương mà một phần thông qua các xương). Các loại xương gãy khác nhau bao gồm:
– Gãy “cành tươi”: xương gãy nhỏ. Thường gặp ở trẻ em (do tính đàn hồi của xương trẻ em nhiều hơn so với xương người lớn)
– Gãy nát: xương bị vỡ thành nhiều mảnh nhỏ. Loại gãy xương phức tạp này có khuynh hướng lành chậm hơn.
– Gãy kín: xương gãy không xuyên vào da
– Gãy hở: Mảnh xương gãy chọc thủng qua da. Hoặc mảnh xương gãy không chọc thủng qua da nhưng có vết thương khiến chỗ gãy thông ra ngoài. Loại gãy này có nguy cơ nhiễm trùng cao.
– Gãy bệnh lý: Xương bị yếu do nhiều bệnh lý khác nhau (như loãng xương hoặc ung thư) có khuynh hướng gãy khi bị tác động bởi lực rất nhẹ.
– Gãy lún: xảy ra khi 2 xương đè lên nhau. Các đốt sống thì dễ bị gãy kiểu này. Người lớn tuổi và người loảng xương thì thường có nguy cơ bị gãy kiểu này.
– Gãy bong: các cơ thì bám vào xương bởi gân, Co cơ quá mạnh có thể làm gân bong ra cùng 1 miếng xương. Loại gãy này thường gặp ở khớp gối & khớp vai.
Cố định bằng thanh nẹp
(Dùng thanh nẹp cố định xương bị gãy)
Bác sĩ đặt nẹp cố định phần xương bị gãy, sau đó băng cố định bên ngoài cho đến khi lành hẳn mới tháo băng ra.
Khi tiến hành bó nẹp, đầu tiên phải đặt một lớp bông bên trong, sau đó cố định nẹp ở phía bên ngoài. Thanh nẹp có thể được làm bằng những mảnh cứng của nhựa hoặc kim loại hoặc có thể được đúc ra từ thạch cao hay sợi thủy tinh để phù hợp với các chấn thương. Sau đó, vải hoặc dây đai (mà thường có Velcro) được sử dụng để giữ cho các thanh nẹp cố định tại chỗ. Các bác sĩ có thể cần phải điều chỉnh lại thanh nẹp.
Bó bột
Hầu hết các xương bị gãy sẽ cần được cố định lại. Cố định bằng một miếng băng lớn với hai lớp- một lớp bông mềm nằm trên da và một lớp thạch cao cứng phía bên ngoài giúp giữ cho xương cố định một chỗ đến khi các vết gãy được hàn gắn.
Phôi có hai dạng:
Thạch cao của paris: bột trắng nặng này tạo thành một dán dày cứng lại nhanh chóng khi trộn với nước. Thạch cao của phôi paris nặng hơn sợi thủy tinh.
Sợi thủy tinh: các miếng đúc có nhiều màu sắc tươi sáng, nhẹ hơn và mát hơn. Các sợi thủy tinh (một loại moldable nhựa) phủ chống vô nước, như các miếng lót bên dưới . Tuy nhiên, đôi khi bạn có thể có được một lớp lót chống thấm nước. Các bác sĩ sẽ chọn cách cố định vết thương cho con bạn bằng một sợi thủy tinh đúc với một lớp lót chống thấm nước.
Mặc dù sử dụng miếng lót thủy tinh có thể làm mát, nhưng quá trình băng sẽ làm cho con bạn có đôi chút sợ hãi. Để làm giảm bớt nỗi sợ hãi của con bạn có thể an ủi và động viên tinh thần của chúng.
Đối với gãy xương dời (các mảnh xương tách ra khỏi khung xương), xương cần phải được sắp xếp lại trước khi đưa vào bó bột. Bác sĩ sẽ sắp các mảnh xương vỡ vào đúng vị trí để chúng có thể hàn gắn lại với nhau (điều này được gọi là giảm khép kín).
Giảm khép kín bao gồm các bác sĩ sắp xếp lại các xương bị gãy để nó hồi phục ở một vị trí thẳng. Những đứa trẻ được cho thuốc an thần, một loại thuốc thông qua đường truyền tĩnh mạch (IV) giúp giảm đau. Sắp xếp lại xương là một thủ tục đau đớn, vì vậy thuốc an thần có thể giúp giảm cơn đau ở trẻ. Miếng đúc sau đó sẽ được đưa vào để giữ cho xương ở vị trí cố định. Sau khi cố định lại xương, cần tiến hành chụp X-quang xem xương đã được xếp đúng vị trí chưa.
Làm thế nào đặt miếng đúc ở phía trên? Đầu tiên, một vài lớp bông mềm được quấn quanh vùng bị thương. Tiếp theo, các lớp thạch cao hoặc sợi thủy tinh bên ngoài được ngâm trong nước. Các bác sĩ sẽ sử dụng thạch cao hoặc sợi thủy tinh xung quanh các lớp mềm đầu tiên. Lớp bên ngoài ban đầu sẽ ẩm ướt nhưng sau một thời gian sẽ khô lại.
Sau khi băng bó xong, bác sĩ sẽ khuyên con bạn nên kê chân lên gối hoặc ghế trong một vài ngày để giảm sưng. Nếu trẻ bị thương ở bàn chân hay chân thì nên hạn chế đi lại tránh động đến vết thương. Khi bác sĩ sử dụng sợi thủy tinh để chữa trị, thì con bạn không nên đi lại trong khoảng 1 giờ, đối với bó thạch cao là 2 đến 3 ngày.
Nếu đúc hoặc nẹp trên cánh tay, các bác sĩ sẽ đưa cho bé sợ dây nhỏ. Sợ dây được làm bằng vải và đeo vòng quanh gáy, hoạt động như một ống tay áo đặc biệt để giữ cho cánh tay thoải mái và cố định. Với những trẻ bị gãy chân sẽ cần đến nạng để di chuyển.
Tấm đúc bảo vệ
Bé sẽ bị đau trong vài ngày sau khi băng, nhưng cơn đau diễn ra bình thường và không gây nguy hiểm. Các bác sĩ có thể khuyên bạn nên dùng acetaminophen hoặc ibuprofen. Hãy cho bé uống thuốc giảm đau theo sự hướng dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên, nếu con của bạn có các cơn đau kéo dài và bất thường, thì hãy gọi ngay cho bác sĩ.
Nếu các miếng lót quá chặt sẽ dẫn đến các ngón tay hay chân gần chỗ băng bị biến nhạt, trắng, tím, xanh gây sưng hoặc cảm thấy tê liệt, khi đó bạn nên gọi ngay cho bác sĩ. Ngoài ra, nếu các vùng da xung quanh miếng lót bị đỏ thì nguyên nhân có thể do miếng lót bị ẩm ướt bên trong do mồ hôi hoặc nước.
Ngoài ra, trẻ em không nên tháo bỏ các lớp lót bảo vệ, vì các cạnh sợi thủy tinh có thể chà xát trên da và gây kích ứng.
Điều quan trọng là để giữ cho các thanh nẹp và băng bột khô. Cho dù con bạn có một thanh nẹp hay đúc thì các bác sĩ sẽ hướng dẫn đầy đủ cho bạn về cách chăm sóc cho nó.
Các loại gãy xương nghiêm trọng
Mặc dù hầu hết các xương bị gãy chỉ cần bó bột là được, nhưng gãy xương nghiêm trọng hơn phải cần đến phẩu thuật sắp xếp lại các xương cho đúng vị trí.
Các xương bị gãy cần phải được làm sạch triệt để trong môi trường vô trùng để phòng tránh nhiễm trùng, sau đó mới được sắp xếp lại.
Với sự đứt đoạn trong xương lớn hơn hoặc khi xương vỡ hơn hai mảnh, các bác sĩ có thể đặt một pin kim loại trong xương để giúp cố định nó lại trước khi đặt vào tấm lót. Đừng lo lắng, với bất kỳ ca phẫu thuật về xương, bác sĩ luôn cho bệnh nhân sử dụng thuốc an thần. Và khi xương đã lành, bác sĩ sẽ loại bỏ các pin.
Thời gian hồi phục của xương khi bị gãy?
Thời gian hồi phục của xương bị gãy tùy thuộc vào mức độ xương bị tổn thương, tùy thuộc vào độ tuổi của trẻ và các loại gãy xương. Ví dụ, trẻ em có thể chữa lành trong ít nhất là 3 tuần, trong khi ở độ tuổi thiếu niên thì mất khoảng 6 tuần để hồi phục.
Không để con tham gia các hoạt động thể thao cho đến khi được sự đồng ý của bác sĩ.
Ngăn ngừa gãy xương
Mặc dù gãy xương là phổ biến ở trẻ nhỏ, nhưng ở một số trẻ mắc bệnh về xương sẽ có nguy cơ bị gãy xương cao hơn những trẻ còn lại. Ví dụ, những người có bệnh di truyền được gọi là tạo xương Imperfecta có xương giòn và dễ bị phá vỡ.
Bổ sung đầy đủ canxi cho con bạn để làm giảm nguy cơ phát triển bệnh loãng xương sau này trong cuộc sống.
Ngoài ra, khuyến khích con tham gia các hoạt động thể dục thể thao thường xuyên để tăng độ chắc khỏe cho xương. Những bài tập đơn giản như nhảy dây, chạy bộ, đi bộ cũng có thể giúp phát triển và duy trì xương chắc khỏe.
Mặc dù nó không thể giữ cho trẻ em an toàn tuyệt đối, nhưng bạn vẫn có thể ngăn ngừa thương tích cho con bạn bằng cách cho con sử dụng các đồ dùng bảo hộ khi tham gia thể thao, sử dụng ghế xe hơi và thắt dây an toàn cho bé khi tham gia giao thông.
